Chỉ tiêu đưa ra trong đề án tuyển sinh một đằng nhưng số thí sinh được các trường xác định trúng tuyển một nẻo. Số thí sinh trúng tuyển vượt xa chỉ tiêu mà nhiều trường đưa ra.
Theo danh sách trúng tuyển đại học (ĐH) chính quy năm 2021 bằng phương thức xét kết quả thi tốt nghiệp THPT, một số ngành của Trường ĐH Công đoàn có số thí sinh trúng tuyển vượt rất xa so với chỉ tiêu được công bố trong đề án tuyển sinh. Với ngành Công tác xã hội, số thí sinh trúng tuyển là 446/200 chỉ tiêu, vượt 123%; ngành Xã hội học là 405/200, vượt hơn 100%. Các ngành như Bảo hộ lao động, Quan hệ lao động đều vượt 80%, các ngành khác thấp hơn, nhưng có thể thấy 100% các ngành của Trường ĐH Công đoàn đều có thí sinh trúng tuyển vượt chỉ tiêu.
Trường ĐH Kiến trúc có 19 ngành đào tạo, được chia thành 12 ngành, nhóm ngành tuyển sinh thì chỉ có 3-4 ngành có số thí sinh trúng tuyển dưới chỉ tiêu, còn lại đều vượt. Nhóm ngành Điêu khắc và Thiết kế nội thất vượt gần 85%, ngành Thiết kế thời trang vượt 113%, ngành Quản lý xây dựng vượt 144%. Với Trường ĐH Lao động – Xã hội, phương thức xét kết quả thi tốt nghiệp THPT, có những ngành vượt gần 800% như ngành Tâm lý có 354 thí sinh trúng tuyển trên tổng số 40 chỉ tiêu, ngành Tài chính-Ngân hàng vượt 652%, ngành Kinh tế vượt 542%, ngành Quản trị kinh doanh vượt 490%… Xét trên tổng quy mô, số thí sinh trúng tuyển bằng phương thức kết quả thi tốt nghiệp của Trường ĐH Lao động – Xã hội vượt trên 317%.
Tại khu vực phía Nam, không hiếm trường xác định số thí sinh trúng tuyển cao hơn chỉ tiêu,thậm chí có ngành chiếm hơn 1/2 tổng chỉ tiêu của một trường ĐH. Trường ĐH Tài nguyên và Môi trường TPHCM tuyển 1.800 chỉ tiêu cho 17 ngành đào tạo với 4 phương thức tuyển sinh. Riêng phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT 2021 có 793 chỉ tiêu. Trong đó, ngành Quản trị kinh doanh có 60 chỉ tiêu cho phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT nhưng trường gọi trúng tuyển đến 943 thí sinh, vượt chỉ tiêu đến 1.471%, chiếm hơn 1/2 tổng chỉ tiêu tuyển sinh của trường. Tổng chỉ tiêu 4 phương thức tuyển sinh của ngành này là 120, số thí sinh trúng tuyển cũng vượt gần 800%. Ngành Công nghệ thông tin có 55 chỉ tiêu nhưng trường cũng gọi trúng tuyển đến 445 thí sinh, vượt hơn 700% chỉ tiêu. Ngành Quản lý đất đai có 125 chỉ tiêu nhưng trường tuyển đến 573 thí sinh, vượt 358% so với chỉ tiêu.
Tại Trường ĐH Đồng Nai, nếu tính theo số lượng thí sinh đã xác nhận nhập học, nhiều ngành có số lượng thí sinh trúng tuyển vượt nhiều so với chỉ tiêu. Ngành Giáo dục tiểu học có 350 chỉ tiêu nhưng đã có 546 thí sinh xác nhận nhập học; ngôn ngữ Anh có 283 thí sinh nhập học trong khi chỉ tiêu là 100.
PGS Đỗ Văn Dũng, nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TPHCM, nói rằng, theo tra soát trên hệ thống tuyển sinh của Bộ GD&ĐT, có tới 30% thí sinh đã trúng tuyển bằng các phương thức khác nhưng chưa bị xóa tên trên hệ thống. Nguyên nhân là nhiều thí sinh bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 nên không thể nộp giấy xác nhận nhập học. Các trường phải chấp nhận tỷ lệ ảo này để đảm bảo quyền lợi cho thí sinh.
Không cho tăng chỉ tiêu
Theo PGS Đỗ Văn Dũng, có tình trạng một số trường rất “tham”, muốn vét thí sinh. Ông Dũng cho rằng, khi xác định điểm chuẩn, các trường đều phải tính đến bài toán ngành dễ tuyển sinh bù cho ngành khó tuyển sinh. Dù vậy, nếu tuyển vượt quá cao so với năng lực đào tạo sẽ dẫn đến hậu quả không đảm bảo được chất lượng và trong tương lai, ảnh hưởng thương hiệu của trường. “Tuyển sinh không chỉ tính đến bài toán ăn xổi trong mỗi năm mà còn phải tính đến chiến lược lâu dài. Có những ngành nóng nếu năm nay không tuyển vượt để hạ điểm chuẩn thì năm sau, thí sinh sẽ không đăng ký nữa vì điểm chuẩn quá cao. Do vậy, đây là vấn đề cân não của các trường”, ông nói.
Ðại diện Trường ÐH Tài nguyên và Môi trường TPHCM cho biết, qua 8 lần lọc ảo và căn cứ tỷ lệ nhập học thực tế năm trước, trường quyết định gọi trúng tuyển hơn 900 thí sinh cho ngành Quản trị kinh doanh. Tuy nhiên, tỷ lệ ảo năm nay quá lớn nên sau khi kết thúc thời gian xác nhận nhập học, chỉ có 180 thí sinh nhập học/120 chỉ tiêu.
Theo quy chế tuyển sinh của Bộ GD&ĐT, một trong các lỗi vi phạm mà hiệu trưởng, chủ tịch hội đồng tuyển sinh và những người liên quan bị xử lý kỷ luật là xác định sai chỉ tiêu tuyển sinh so với quy định và tuyển sinh vượt chỉ tiêu. Vụ Giáo dục ĐH, Bộ GD&ĐT cho hay, nhiều trường dù điều kiện đảm bảo tiêu chí tuyển sinh tăng lên nhưng không được tăng chỉ tiêu do vi phạm quy định này. Điều đó có nghĩa giữ nguyên chỉ tiêu so với các năm trước cũng là một hình thức “phạt”
